108 keer buigen voor Boeddha

Ik ben altijd een reiziger geweest met een bijzonder nieuwsgierige instelling: ik wil alles gezien, beleefd, geroken, geproefd en gehoord hebben. Zeker in Azië! Het Aziatisch continent heeft een totaal andere manier van denken dan bij ons. Een heel andere - en voor ons vaak onbegrijpbare - levensstijl. Op 10 jaar tijd ben ik al in meer Aziatische landen geweest dan veel reizigers die ik op m'n pad tegenkom. Vorige week nog, werd ik zelfs door een Koreaan als "Asia-specialist" bestempeld nadat ik alle Aziatische landen had opgesomd die ik met een bezoek vereerd had. . Of dat nu werkelijk zo is - specialist - laat ik liever in het midden. Uiteindelijk maakt het niet veel uit waar je hier komt: alles ziet er anders uit, ruikt anders, smaakt anders, voelt anders aan, en de mensen hebben inderdaad zeer duidelijk een andere kijk op het leven dan wij. En tussen de landen zijn er ook veel onderlinge verschillen.

Boeddhisme is een constante: je komt het hier overal tegen. En ook daar zijn er verschillen van land tot land. Onder het Jambers-achtige motto van "Boeddhisten, wie zijn ze en wat doen ze?", nam ik de gelegenheid eens te baat om hier in Korea gedurende 24 uur samen te leven met Boeddhistische monniken in een echt klooster. Hier kan je dat doen door diverse templestay-programs. In veel andere Aziatische landen kan dat niet.

Om 4u 's ochtends opstaan, ontelbare keren gecompliceerde en uiterst sportieve buigingen maken voor Boeddha (in wezen gewoon een goudkleurig standbeeld vooraan in de tempel) terwijl je liters en liters zweet van je lijf voelt gutsen, zich onthouden van alle mogelijke deugden des levens zoals daar zijn: alcohol, roken, koffie, kranten, tv en noem maar op; slappe en smaakloze vegetarische kost vreten (geen verschil tussen ontbijt, lunch of avondeten), eindeloos mediteren, schijnbaar eeuwigdurende mantra's meezingen, Sunmudo beoefenen (combinatie van Tai Chi, Taikwondo en yoga: goed om per sessie enkele kilo's te verliezen wegens onvoorstelbaar ingewikkeld en sportief), vervolgens 108 keer buigen voor Boeddha tot je haast met een bijna-dood-ervaring languit blijft liggen op de vloer van de tempel, in een broeikasklimaat een onoverkomelijk steile heuvel beklimmen om er vervolgens een uur lang toertjes te wandelen rond een monument dat de grote krachten van de natuur moet symboliseren (na een kwartier is zelfs de ergste molen op Leuven kermis er niks tegen),... En voor dat alles tenslotte dan ook nog eens betalen... "Je moet goed zot zijn", zullen velen denken na ze dit hebben gelezen.

Wel ja: doe nekeer zot! Of anders: leef je eens in in die speciale levensstijl hier. Voel Azië eens op een andere manier. Het is eens wat anders dan de doorsnee toerist uit te hangen.

Het leven in zo'n Boeddhistisch klooster is dus ongemeen veel harder en spartaanser dan ik me had voorgesteld. Het begon al met de tocht naar het klooster. Alweer moeilijkheden met het openbaar vervoer. Ik nam de bus vanuit Gyeongju en liet de bestemming in Koreaans lezen aan de chauffeur. Tot hiertoe is dat altijd al vrij goed gelukt: de chauffeur gebaart meestal wel om af te stappen wanneer nodig. Deze dus niet. Pas 2 kilometer verder merkt hij me op en laat me pas dan afstappen. Dat wordt dan 3km stappen: 2 tot aan de halte waar ik had moeten afstappen + nog eens 1km van de halte tot aan het klooster. In een verzengende hitte, mét een tropisch onweer duidelijk zichtbaar en hoorbaar in aantocht! Prachtige vooruitzichten. Hartelijk dank!

Na ongeveer 1km - het onweer komt dichter en dichter bij en ik ben al diverse strategieën aan het bedenken voor wanneer de hel losbarst - stopt er plots een auto naast me. Het raampje gaat naar beneden en een vriendelijk lachende Koreaanse dame vraagt: "Golgulsa?". Dat is de naam van het klooster waar ik moet zijn. Ik roep: "yes!". En meteen gebaart de dame dat ik mag instappen! Zoveel menslievendheid: het kan niet anders of hier moet ergens een klooster zijn. Ofwel zijn de locals het daar gewend natuurlijk: elke vreemdeling die ze daar zien passeren - ik ben allicht niet de eerste die er stomverbaasd aan de foute halte uitstapt - loopt daar alleen maar rond omdat hij aan het templestay program deelneemt. Anders heb je op die plek in the middle of nowhere niks te zoeken.

De dame dropt me netjes af aan de monumentale poort van het klooster. Een vriendelijke en perfect Engels sprekende dame komt uit een kantoortje en neemt het over van haar. Ik mag meteen binnen door een deur waar "templestay checkin" op staat. Het eerste wat ik mag doen is papieren invullen en betalen. Een templestay van 24u kost ongeveer 40 euro. Eten, drank, zweet, spierpijn en ultrakorte overnachting inbegrepen. Even later krijg ik een sleutel en begeleidt de dame me naar m'n kamer. Maar eerst wordt de strakke dagorde van het klooster nog eens grondig doorgenomen en wordt ook de plattegrond van alle gebouwen bestudeerd opdat ik zéker zou weten wanneer ik waar moet zijn om wat te doen. Op de kamer - die ik zal delen met een Franse universiteitsprof - staan 1 frigo, 2 kasten met beddegoed en een airco. Er dient te worden geslapen op de vloer: op een mat. Het sanitair ligt naast de slaapruimte.

Ogenblikkelijk dient het uniform voor templestay gasten te worden aangetrokken: een oranje vest zonder mouwen (waaronder een schouderbedekkend t-shirt verplicht is: Boeddha wordt zeeziek van blote schouders) + een véél te grote bruine broek die op de enkels met velcron kan dichtgemaakt worden. Een Boeddhistisch gewaad is voorbehouden voor de echte monniken. Verder dienen er gesloten schoenen met sokken te worden gedragen. In dit klimaat... Ik zweet me al te pletter als ik die outfit nog maar gewoon zie liggen...

De orde van de dag start meteen: Sunmudo training, meditatie, avondmaal, rust en slapen. De Sunmudo training wordt gegeven door 2 grootmeesters in de Sunmudo: 2 stevige en strenge heren waar je op het eerste zicht ab-sol-luut geen ruzie mee wil zoeken. Sunmudo is een mix van Tai Chi, Taekwondo en yoga. Uiterst ingewikkelde en lastige bewegingen die het uiterste vergen van je lichaam. Wie gedacht had dat het maar een beetje Kungfu-achtig rondzwaaien met armen en benen zou zijn, is er flink aan voor de moeite. En de grootmeesters eisen perfectie en aandacht van iedereen! Als je bewegingen en poses niet overeenkomen met wat het moet zijn, komen ze persoonlijk bij je langs om aan je ledematen te trekken en te wringen tot je staat zoals ze willen. Dat laatste wil ik na 2 keer liefst niet meer meemaken: opletten is dus de boodschap! De Sunmudo sessies duren anderhalf uur met 5 minuten pauze. Na afloop ben ik volledig op! Het enige wat ik nog kan, is tot in m'n kamer sukkelen en er zo dood als een pier neerzijgen op m'n slaapmat. De eerste die ik nog eens zo'n Oosterse martial arts-moves zie doen, daar doe ik dus m'n hoed voor af. Het is aartsmoeilijk en ongelooflijk inspannend.

De volgende ochtend - of zeg maar gewoon "nacht" - om 4u stipt, luidt de grote Boeddhistische klok naast de slaapvertrekken verschillende keren en even later begint er een monnik onafgebroken mantra's te zingen door een luidspreker. Buiten is het nog compleet donker. Om 4.25u worden we verwacht in de tempel voor het ochtendgebed.. Daar geraak je echter pas na een moeizame klim op een afschuwelijk steile helling waar je 20 minuten over doet van aan de slaapplaats. Dat betekent dus concreet: onmiddellijk je bed uit, kleren aan en wegwezen! Wie te laat komt, moet 3000 keer buigen voor Boeddha. Hoe die buiging eruit zag wist ik nog niet precies op dat moment, maar het getal schrikt wel redelijk af...

Het ochtendgebed is een haast eindeloze zangsessie die eindigt met 20 minuten meditatie. 20 minuten onbeweeglijk stilzitten in één en dezelfde houding dus, met streng verbod op indommelen. Wie knikkebolt krijgt een stevige por. Ik kan je verzekeren dat dit niet simpel is. Nadien volgt een nog hogere klim naar een plek waar een vreemdsoortig monument staat dat naar verluidt de grote krachten van de natuur voorstelt. Daar wordt een klein uurtje rond gestapt. Een soort zuiveringsritueel om de dag mee te starten. Walking meditation heet dat. Maak je geen illusies: na 10 minuten begint het allemaal op een soort kermismolen te gelijken. Na 20 minuten vraag je je af hoe je dit in hemelsnaam elke dag kan volhouden en na 30 minuten krijg ik waarempel zin in koffie. Na nog eens 20 minuten ben ik letterlijk mottig van rond die paal te wandelen.

Dan volgt een aartsmoeilijke en uiterst inspannende Tai Chi sessie op een nóg hoger gelegen grasland. En dan - eindelijk - de afdaling naar het ontbijt. Dat ontbijt ziet eruit als het avondmaal van gisteren: rijst, flauwe en ongekruide vegetarische kost en een flauw soepje. Geen koffie, want dat behoort tot de geneugten des levens waar Boeddhisten zich dienen van te onthouden teneinde de verlichting te bereiken.

Na het ontbijt: een half uur rust. Ik val plat achterover op m'n slaapmat. Vervolgens alweer Sunmudo training met dezelfde meedogenloze grootmeesters. En dan: 108 keer buigen voor Boeddha! Het dagelijkse ritueel. Wie dacht dat "buigen" betekent: gewoon eventjes voorover buigen en gedaan, die is eraan voor de moeite! Het is vanuit staande positie door de knieën gaan, handen voor je op de grond, hoofd tegen de grond, terug rechtstaan en dit dus 108 keer na elkaar netjes op het ritme van een monnik die een bamboestok tegen z'n handpalmen slaat. 108 keer omdat er volgens de Boeddhistische leer 108 "segmenten" zijn in de menselijke geest die elk kunnen verleid of afgeleid worden op de weg naar de verlichting. Door 108 keer te buigen elke ochtend, worden die segmenten ge-delete zeg maar. Dit was voor mij de allerzwaarste beproeving in dit klooster. Na 10 minuten vloeide het zweet van m'n lichaam en was de vloer nat rondom mij. In België zou dat geen probleem zijn, maar in dit klimaat is het de hel! Tegen het eind aan dacht ik: "zodadelijk val ik hier dood neer en eigenlijk zou ik het niet eens zo erg vinden moest dat gebeuren". Onvoorstelbaar dat die monniken dat hier dag in dag uit doen. Het is gewoonweg niet te vatten.

Beloning na 108 keer buigen: een theeceremonie met de hoofdmonnik die er kwam bijzitten en vertelde over het leven als monnik. Iedere templestay-gast moet zich ook persoonlijk voorstellen en iets over zichzelf vertellen. De dame uit het checkin-kantoor is tolk. En dan blijkt dat alle Koreaanse templestay-gasten eigenlijk mensen met problemen zijn: gaande van zware depressies tot andere ernstige psychologische kwalen. De westerlingen zijn op één na allemaal nieuwsgierigen zoals ik. Dit bevestigt wat ik al wist: de Koreaanse maatschappij is een hypercompetitieve maatschappij. De beste zijn is nét niet voldoende. Dat verklaart ook het enorme zelfmoordcijfer bij jongeren hier. En de mensen die daaraan ten onder gaan en zelfmoord niet als een optie zien: die zoeken blijkbaar hun heil bij de Boeddhistische monniken. Die laatsten helpen zeer graag, want een medemens in nood helpen is een uiterst belangrijk principe uit de Boeddhistische leer.

Waarom word je dan Boeddhistisch monnik? Allicht om dezelfde reden als je kapper of leraar of muzikant of dokter wordt: het fascineert je en je voelt aan dat het iets voor jou is. Vervolgens zoek je daar automatisch je weg wel in.

Ik kom 's avonds terug toe in Gyeongju en het énige wat ik nog kan doen is eten en halfdood in m'n bed ploffen. Ik logeer blijkbaar in een love hotel: ook al gezien in Japan en niet ongebruikelijk in dit deel van de wereld. Het zijn hotels waar koppels wat privacy kunnen genieten omdat men vaak zeer klein woont en met meerdere familieleden bij elkaar. Maar evengoed kunnen er gewoon toeristen logeren. Je merkt als toerist pas dat het om een love hotel gaat, van zodra je er binnenstapt: kitscherig interieur, zeer chique voor wat je uiteindelijk maar betaald hebt, maar vooral: de continue activiteit van kuisvrouwen die de kamers schoonmaken. In een doorsnee hotel vindt die activiteit enkel 's ochtends plaats. Maar goed, voor de prijs van 2 overnachtingen op een slaapzaal heb ik dit keer eens een eiland van een kamer voor mij alleen.

Het avondeten was zeer lekker, maar ik heb ontzettend veel traanvocht verloren. We gaan zwijgen over de details!
Morgen. Met de trein naar Busan: de 2de grootste stad van Zuid-Korea en tevens een kuststad. Ik blijf er 2 dagen en ben alweer uiterst benieuwd.